قاعدة «نفی عسرو حرج» که از آن به قاعده لاحرج نیز تعبیر می‌شود، یکی از مهمترین قواعد فقهی ثانویه است که در تمام ابواب فقه جاری می‌شود. مفهوم قاعده مذکور این است که هرگاه تکلیفی دارای مشقت و دشواری شدیدی بوده که تحمل آن عادتاً برای مکلف سخت باشد، آن تکلیف ساقط می‌گردد. از آنجائیکه فقه منبع اولیه قوانین موضوعه در کشورهای اسلامی می‌باشد، و موضوع این قوانین هم امر و نهی افراد در جهت حفظ نظم و رعایت عدالت تعریف شده است. سوالی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که آیا قاعده لاحرج در قوانین هم جریان دارد یا خیر؟ یا به تعبیر دیگر آیا می‌شود مصادیقی را در قوانین موضوعه برای قاعده لاحرج پیدا کرد؟ هدف تحقیق حاضر که بررسی قلمرو قاعده لاحرج در قوانین موضوعه می‌باشد، در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده نموده و بارویکرد توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به پاسخ آن پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان میدهد که؛ در سه حوزه از قاعده لاحرج در قوانین استفاده شده است. یکی در بخش امور خانواده در بحث طلاق حرجی، دوم در بخش روابط موجر و مستاجر، و سوم در بخش قراردادها و تعهدات، که در قالب تعدیل قرارداد هنگام بروز حادثه پیش بینی نشده مطرح شده است.
)